Rawatan Islam Untuk ADHD

ADHD atau maksud lengkapnya Attention Deficit Hyperactivity Disorder adalah gangguan mental yang menjejaskan jutaan kanak-kanak di seluruh dunia. Gangguan ini biasanya berkekalan sehingga usia dewasa. Terdapat banyak pendekatan rawatan atau terapi untuk merawat simptom-simptom ADHD dan rawatan Islam adalah satu bentuk pilihan rawatan yang boleh dicuba.

ADHD dikenali sebagai gangguan kurang tumpuan atau hiperaktif dalam bahasa Melayu. Gangguan mental ini menyebabkan seseorang kanak-kanak atau individu sukar untuk memberikan tumpuan atau menjadi terlampau aktif.

Adalah normal bagi kanak-kanak menghadapi masalah untuk fokus atau berkelakuan baik dalam satu-satu masa. Tetapi, ia berbeza bagi kanak-kanak yang menghidap ADHD. Mereka sering kali tidak dapat memberikan tumpuan, terlalu aktif dan tergesa-gesa.

Simptom-simptom atau Gejala

Simptom-simptom ADHD ini boleh dibahagikan kepada dua berdasarkan kelakuan mereka iaitu:

Ketakperhatian

• Selalu terlepas pandang atau cuai dalam melakukan kerja sekolah, di tempat kerja atau aktiviti lain.
• Sukar untuk kekal memberikan perhatian ketika bermain atau melakukan tugasan.
• Mempunyai masalah untuk menyusun atur tugasan atau aktiviti seperti melakukan tugasan mengikut susunan, mempunyai kerja yang tidak kemas dan pengurusan masa yang lemah.
• Kelihatan seperti tidak mendengar walaupun bercakap terus kepadanya.
• Tidak menyukai atau mengelak tugasan yang memerlukan tumpuan mental.
• Selalu lupa untuk melakukan tugasan harian.

Hiperaktiviti-impulsiviti

• Gelisah dan sentiasa gelisah di tempat duduk.
• Berlari atau memanjat di tempat yang tidak sepatutnya.
• Bercakap tidak berhenti.
• Tidak boleh bermain atau melakukan hobi dengan senyap.
• Sentiasa bergerak.
• Menjawab soalan sebelum soalan habis dibacakan atau menyampuk.
• Sukar untuk menunggu gilirannya.
• Menganggu orang lain seperti dalam percakapan, aktiviti dan permainan.
• Selalu meninggalkan tempat duduk dalam situasi yang sepatutnya memerlukan seseorang itu untuk duduk.

Rawatan dan Terapi dalam Islam untuk Gangguan Kurang Tumpuan atau Hiperaktif (ADHD)

Terdapat tiga aktiviti sunnah yang boleh membantu penghidap ADHD iaitu menunggang kuda, memanah dan berenang. Tiga aktiviti atau sukan ini amat disyorkan oleh Rasulullah SAW.

Selain itu, terapi ruqyah juga dilihat mempunyai manfaat kepada anak-anak yang menghidap ADHD.

1. Terapi Menunggang Kuda

Bagi mereka yang berkemampuan, aktiviti menunggang kuda boleh menjadi satu terapi untuk merawat gangguan kurang tumpuan atau hiperaktif (ADHD).

Terdapat kajian kecil yang dijalankan terhadap 5 orang kanak-kanak berusia 10-11 tahun yang menghidap ADHD melaporkan bahawa menunggang kuda mempunyai kesan positif kepada mereka. ^[1]

Kanak-kanak tersebut menerima terapi menunggang kuda selama 1 jam, 2 kali seminggu selama 8 minggu. Menunggang kuda didapati boleh menambah baik kualiti hidup, lakuan motor dan peranan sosial kanak-kanak tersebut.

2. Terapi Memanah

Sukan menembak sasaran seperti memanah juga bermanfaat untuk pesakit ADHD.

Satu kajian yang dijalankan terhadap 128 orang kanak-kanak berusia 10-14 tahun yang menghidap ADHD mendapati aktiviti menembak sasaran mempunyai beberapa kesan yang bermanfaat terhadap keterukan simptom-simptom ADHD. ^[2]

Kanak-kanak tersebut menjalani latihan menembak sasaran seminggu sekali selama 6 bulan. Hasil kajian tersebut mendapati penilaian oleh ibu bapa dan ujian komputer menunjukkan aktiviti menembak sasaran tersebut mempunyai kebaikan terhadap keterukan simptom-simptom yang dialami oleh kanak-kanak tersebut.

3. Terapi Berenang atau Menyelam

Terapi berenang juga merupakan rawatan Islam yang bermanfaat untuk penghidap ADHD. Malah, kebaikan sukan atau aktiviti berenang ini disokong oleh kajian.

Kajian terkini yang dijalankan terhadap 33 orang kanak-kanak yang berusia 11-14 tahun mendapati program belajar berenang boleh menambah baik kesihatan mental, kognisi dan koordinasi motor dalam kalangan kanak-kanak yang menghidap ADHD. ^[3]

Latihan yang dijalankan selama 8 minggu tersebut menunjukkan latihan berenang boleh mengurangkan depresi, meningkatkan kebolehubahan kognitif dan perhatian berpilih.

Dari segi koordinasi motor dan kecergasan fizikal pula, latihan berenang boleh meningkatkan koordinasi anggota bawah badan, kelenturan dan rintangan abdomen.

4. Terapi Ruqyah

Terapi ruqyah juga didapati boleh menjadi salah satu rawatan Islam terhadap ADHD.

Kajian oleh pengkaji dari Universiti Malaya mendapati terapi ruqyah memberi kesan positif terhadap tingkah laku murid-murid yang menghidap ADHD. Kajian ini mendapati terapi ruqyah boleh memberikan ketenangan dan mengubah tingkah laku murid-murid tersebut seterusnya membolehkan mereka mengikuti pembelajaran dengan mudah. ^[4]

Kajian ini menunjukkan terapi ruqyah relevan dan boleh menjadi rawatan alternatif kepada murid-murid ADHD yang beragama Islam.